พระบรมศาสดาทรงปรารภพระเจ้าปเสนทิโกศลให้ตั้งอยู่ในธรรมไม่ลุอํานาจด้วยอคติ จึงทรงนําเรื่อง ในอดีตมาตรัสเล่าว่า
ในอดีตกาล พระเจ้าพรหมทัตพระองค์หนึ่งไม่มีพระราชโอรสและพระราชธิดา วันหนึ่งเสด็จเข้าใน พระราชอุทยานทอดพระเนตรเห็นรังนกอยู่บนต้นไม้จึงสั่งให้นํารังนกนั้นมา พบว่ามีไข่อยู่ ๓ ฟอง เป็นไข่ของนกฮูก ไข่นกสาริกา ไข่นกแขกเต้า ไข่ทั้งหมดได้ฟักออกตามลําดับ
ในครั้งนั้น พระโพธิสัตว์เกิดเป็นนกแขกเต้ามีชื่อว่า ชัมพุกะ พระราชาตรัสถามเรื่องกําลังอันสูงสุด นกโพธิสัตว์ได้บอกว่า
" กําลังมี ๕ ประการ คือ กําลังแขน กําลังโภคทรัพย์ กําลังอํามาตย์บัณฑิต กําลัง คือชาติ และกําลังคือปัญญา บัณฑิตสรรเสริญว่า ปัญญาเป็นกําลังอันยอดเยี่ยม "
พระบรมศาสดาตรัสสรุปชาดกว่า
พระราชาในครั้งนั้นได้มาเป็นพระอานนท์
ส่วนนกชัมพุกะได้มาเป็นเราตถาคต
ที่มา: หนังสือดรรชนีธรรมฉบับมงคลสูตร
